အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရင်သားစစ်ဆေးမှုသည် အမျိုးသမီးတိုင်းအတွက် အရေးကြီးပါသည်။ ထို့အပြင် လက်ရှိစစ်ဆေးမှုစံနှုန်းဖြစ်သည့် Mammography နှင့် Ultrasound ဖြင့် ရောဂါရှာဖွေခြင်း။ သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ်ကို အသုံးပြု၍ ရင်သားရောဂါရှာဖွေခြင်းလည်း ရှိပါသည်။ ရင်သားကို နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ် အကဲဖြတ်ရန် အသုံးပြုသော သံလိုက်ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း (MRI) ဟုလည်း ခေါ်သည်။ ၎င်းသည် ရင်သားကျန်းမာရေးကို အကဲဖြတ်ရန်နှင့် ရင်သားကင်ဆာကို ပိုမိုထိရောက်စွာ စစ်ဆေးနိုင်စေသည်။ ပိုမိုတိကျသော ရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် ကုသမှုအစီအစဉ်ကို ပြုလုပ်ရန် ကူညီပေးသည်။

ရင်သား MRI ၏အရေးပါမှု

ရင်သားကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်မားသော အုပ်စုများ (High Risk)

ရင်သားကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ (Lifetime Risk) သည် အများသူငှာနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက 20% ထက်ပို၍ များနေပါသည်။ ဤအဖွဲ့သည် အသက် 25 နှစ်မှ 30 နှစ်နှင့်အထက် တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် ရင်သား MRI စစ်ဆေးရန် အကြံပြုထားသည်။

• မိခင်နှင့်တူသော မွေးချင်းများအပါအဝင် ရင်သားကင်ဆာရှိနေသည့် တိုက်ရိုက်ဆွေမျိုးတစ်ဦးရှိသည်။
• ရင်သားကင်ဆာအတွက် ရှာဖွေတွေ့ရှိထားသော မျိုးဗီဇများ (BRCA1, BRCA2)
• အသက် 10 နှစ်မှ 30 နှစ်အထိ ရင်ဘတ်နေရာကို ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံး ခံယူဖူးသည်။
• Li-Fraumeni Syndrome၊ Cowden Syndrome သို့မဟုတ် Riley – Bannayan – Ruvalcaba Syndrome ကဲ့သို့သော ရင်သားကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနိုင်သည့် အန္တရာယ်ရှိသော ရောဂါအုပ်စုဖြင့် စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့သည်။  

အလယ်အလတ်အန္တရာယ်အုပ်စု (အလယ်အလတ်အန္တရာယ်)
တစ်သက်တာအန္တရာယ် 15 – 20% ရှိကြောင်းတွေ့ရှိရပြီး ပုံမှန်မဟုတ်သောဆဲလ်များဖြစ်သည့် Atypical Ductal Hyperplasia (ADH), Lobular Carcinoma in Situ (LCIS) သို့မဟုတ် ရင်သားကင်ဆာခွဲစိတ်မှုသမိုင်းရှိဖူးသည်။ နို့သည် ပထမဆုံးလာပါသည်။ ရင်သားတစ်ရှူးသည် ရင်သားတစ်သျှူး (Dense Breast Tissue) တွင် အလွန်သိပ်သည်းသည်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ဤအုပ်စုရှိ MRI စက်ကို အသုံးပြု၍ ရင်သားစစ်ဆေးခြင်းကို တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် ပြုလုပ်နိုင်သည်။

အန္တရာယ်နည်းသောအဖွဲ့
ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ တစ်သက်တာအန္တရာယ် 15% အောက်သာရှိသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ဤအဖွဲ့သည် ရင်သားကို MRI စစ်ဆေးရန် အကြံပြုထားခြင်းမရှိပါ။

2. ရင်သားကင်ဆာလူနာများတွင် မခွဲစိတ်မီ အကဲဖြတ်ရန်အတွက် ရင်သား MRI စစ်ဆေးခြင်း။ (ရင်သားကင်ဆာကြိုတင်အကဲဖြတ်ခြင်း) ပါဝင်သည်-

• အထူးသဖြင့် ရင်သားထိန်းသိမ်းကုသမှု (Breast Conservative Surgery) ကို အလိုရှိသည့် ကိစ္စများတွင် ရောဂါ ပြန့်ပွားမှု (Extension of Disease) ၏ အတိုင်းအတာကို ကြည့်ပါ။
• ရင်သားတစ်ဖက်တည်းရှိ အခြားနေရာများတွင် ကင်ဆာရှိမရှိ စစ်ဆေးပါ။ (Multicentric / Multifoci Lesions)
• အခြားတစ်ဖက်တွင် ရင်သားကင်ဆာ (Synchronous Breast Cancer) စစ်ဆေးခြင်း၊

3. ရင်သားကြီးထွားမှုလူနာများတွင် ဆီလီကွန်အိတ် (Breast Implant Integrity) နှင့် ရင်သားရောဂါများကို သိရှိရန် ရင်သား MRI စစ်ဆေးခြင်း ။ ဆီလီကွန်ထည့်သွင်းခြင်း သို့မဟုတ် ဆေးထိုးထားသောအုပ်စုတွင် နှစ်မျိုးလုံး။ ၎င်းကို mammograms နှင့် ultrasounds ဖြင့်အကဲဖြတ်လို့မရပါ။

4. ခွဲစိတ်မှုခံယူထားသော ရင်သားကင်ဆာလူနာများတွင် ရင်သား MRI စစ်ဆေးခြင်း။ အကျိတ်အနားရှိ ကျန်ရှိသော ဒဏ်ရာများကို အကဲဖြတ်ရန် (Positive Surgical Margin) သို့မဟုတ် ထပ်တလဲလဲ ဖြစ်သော ကင်ဆာ (Recurrence Tumor) ကို ထပ်မံ ကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။

5. ဓာတုကုထုံးပြီးနောက် ရင်သားကင်ဆာလူနာများတွင် BreastMRI စစ်ဆေးခြင်း။ အကျိတ်အရွယ်အစားကို အကဲဖြတ်ရန် (Evaluate Treatment Response After Neoadjuvant Chemotherapy)၊

6. ရင်သားကင်ဆာ ( Occult Breast Cancer) ကြောင့်ဟု သံသယရှိသော လူနာများတွင် ရင်သားကင်ဆာ MRI စစ်ဆေးခြင်း ။

7. ရင်သားစစ်ဆေးခြင်း MRI စစ်ဆေးမှုသည် ရင်သားကို mammography နှင့် ultrasound ဖြင့် ဒဏ်ရာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းမခွဲခြားနိုင်သော ကိစ္စများတွင် အဖြေရှာရန် ကူညီပေးပါသည်။

8. ဒဏ်ရာကို MRI (MRI – Guided Biopsy) တွင်သာ တွေ့ရှိသည့်ကိစ္စများတွင် MRI စက်အောက်တွင် အသားစဥ်စစ်ဆေးရန် ရင်သား MRI စစ်ဆေးခြင်း ။

ရင်သား MRI စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်

• ဓမ္မတာလာနေသောအမျိုးသမီးများအတွက် စစ်ဆေးရန် သင့်လျော်သောအချိန်ဖြစ်ပါသည်။ ဓမ္မတာလာပြီးနောက်ကာလ ဓမ္မတာပထမနေ့မှ 7 ရက်မှ 14 ရက်ခန့်ကြာပါသည်။ ရလဒ်များကို ဘာသာပြန်ရာတွင် မှားယွင်းသောအပြုသဘောရလဒ်များ (False Positive) ကို လျှော့ချရန် ဤကာလအတွင်း စမ်းသပ်ခြင်းကို အချိန်ဇယားဆွဲနိုင်ပါသည်။
• မီးယပ်သွေးဆုံးပြီးသော အမျိုးသမီးများအတွက် ပုံမှန်ဆေးစစ်ရန် အချိန်ဇယားဆွဲနိုင်ပါသည်။
• ရင်သား MRI သည် ဆန့်ကျင်ဘက်အမှုန်အမွှား (Gadolinium Contrast Agent) ထိုးရန် လိုအပ်ပါသည်။ထို့ကြောင့် လူနာတိုင်းတွင် ကျောက်ကပ်တန်ဖိုး (Serum Creatinine) ကို ဦးစွာစစ်ဆေးရန်အတွက် ကျောက်ကပ်လုပ်ငန်းဆောင်တာ (eGFR) ကိုကြည့်ရှုရန် သွေးသွင်းရပါမည်။ eGFR ရလဒ်သည် ပုံမှန်တန်ဖိုးထက်နည်းပါက ဆေးထိုးခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် စဉ်းစားပါ။ သို့သော် ဆေးထိုးရန်လိုအပ်သည့်ကိစ္စများတွင် လူနာနှင့်ဆရာဝန်ကို အချိန်တိုင်းတွင် ဦးစွာအကြောင်းကြားရမည်။
• အရင်က ရင်သားခွဲစိတ်ဖူးတဲ့ လူနာတွေမှာ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် အနည်းဆုံး ၁ လ စစ်ဆေးရန် အကြံပြုထားသည်။
• ဝန်ထမ်းများသည် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှုမှတ်တမ်းအကြောင်း မေးမြန်းပါမည်။ အကြိမ်တိုင်း မစစ်ဆေးမီ လူနာများ၏ ရင်သားရောဂါရှာဖွေရေးပုံရိပ်များ ပါဝင်သည်။ ရလဒ်များကို ဘာသာပြန်ရာတွင် တိကျမှုအတွက် ဓာတ်မှန်ဆရာဝန်ထံ အကြောင်းကြားရန်

ရင်သား MRI မစစ်ဆေးမီ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပါ။

1. စမ်းသပ်မှုမပြုမီ အစာရှောင်ရန် မလိုအပ်ပါ။
2. ဝန်ထမ်းများသည် လူနာ၏သွေးရလဒ်များနှင့် ကျောက်ကပ်လုပ်ဆောင်ချက်ကို ခွဲစိတ်မှုတိုင်းမလုပ်မီ စစ်ဆေးပါ။
3. လူနာ သို့မဟုတ် ဆွေမျိုးများသည် အချိန်တိုင်း သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ်ကို မခံယူမီ ရောဂါရှာဖွေရန်အတွက် သဘောတူညီချက်ပုံစံကို လက်မှတ်ရေးထိုးရပါမည်။
4. ဆေးရုံမှပေးသောအဝတ်အစားများကို ပြောင်းလဲပါ။
5. eyeshadow နဲ့ mascara မသုံးပါနဲ့။ သတ္တုပါဝင်ပစ္စည်းများ ပါဝင်နိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ပုံထဲမှာ ထူးဆန်းတဲ့အရာတွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
6. အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် MRI စာမေးပွဲခန်းတွင် သံလိုက်စက်ကွင်း အမြဲရှိနေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ သံလိုက်အတွက် အာရုံခံကိရိယာများ၏ လည်ပတ်မှုကို သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ဝန်ထမ်းများသည် စက်ထဲသို့မဝင်မီ လူနာ၏ မှတ်တမ်းကို စစ်ဆေးမည်ဖြစ်ပြီး ခွဲစိတ်မှုခံယူဖူးသူသည် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း သတ္တုအစားထိုး (Metallic Implant) ရှိ၊ ကတ်များ၊ ATM စက်များ၊  ဆံပင်ညှပ်များ၊ အံကပ်များ၊ နားကပ်များ၊ လက်ဝတ်ရတနာများ၊ နာရီများ၊ ပိုက်ဆံအိတ်များ၊ အိပ်မက်ညှပ်များ၊ Thumb Drive
7. သူနာပြုသည် သွေးပြန်ကြောအတွင်းသို့ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်စေသော ပစ္စည်းကို သွေးကြောထဲသို့ ထိုးသွင်းရန် သေးငယ်သော အပ်တစ်ချောင်းဖြင့် လက်၏နောက်ဘက် သို့မဟုတ် လက်ကောက်ရိုးတွင် သွေးကြောများကို ဖွင့်ပေးမည်ဖြစ်သည်။   
8. ဝန်ထမ်းများသည် လူနာအား စာမေးပွဲကုတင်ပေါ်တွင် ပက်လက်အိပ်ရန် နေရာချထားပေးမည်ဖြစ်သည်။ အိပ်ရာသည် MRI စက်၏ လိုဏ်ခေါင်းအတွင်း ရွေ့လျားနိုင်သည်။  ထို့ကြောင့် စာမေးပွဲကာလအတွင်း ငြိမ်ငြိမ်လေးအိပ်ပြီး ဖြည်းညှင်းစွာ အသက်ရှူပါ။  စစ်ဆေးနေစဉ်အတွင်း သင့်အား စောင့်ရှောက်ပေးနေသည့် အရာရှိ၏ အသံကို ကြားနေရသည်။ စာမေးပွဲရလဒ်များကို အနက်ပြန်ဆိုရာတွင် ရှင်းလင်းသော ရုပ်ပုံရရှိရန် အရာရှိ၏ ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာပါ။
9. စစ်ဆေးရေးကာလအတွင်း လာရောက်စစ်ဆေးမည့်သူများသည် ဆူညံသံကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများကို ဝတ်ဆင်ရမည်ဖြစ်သည်။
10. စစ်ဆေးခံရသူသည် ပူပြီး ချွေးစေးများ ခံစားရနိုင်သည်။ ၎င်းသည် detector အလုပ်လုပ်နေစဉ်တွင် ပုံမှန်လက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဒါပေမယ့် သင့်မှာ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ လက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ အသက်ရှုကြပ်ခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း၊ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း သို့မဟုတ် အဖုအထစ်များရှိပါက တာဝန်ရှိသူများထံ ချက်ချင်းအကြောင်းကြားရန် ခလုတ်ကို နှိပ်နိုင်ပါတယ်။

ရင်သား MRI စစ်ဆေးခြင်းအတွက် ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများ

• အချိန်အကြာကြီး မအိပ်နိုင်သူများ (သို့) သေးငယ်သောနေရာများကို ကြောက်တတ်သူများ။ (Claustrophobia) ရှောင်သင့်တယ်။ စစ်ဆေးမှုခံယူရန် လိုအပ်ပါက၊ ခွဲစိတ်မှုမပြုလုပ်မီ မေ့ဆေးပေးဆောင်ရန် စဉ်းစားရန် အဖျားပိုင်ရှင်ဆရာဝန်နှင့် ဦးစွာ တိုင်ပင်သင့်သည်။
• ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း သတ္တုထည့်သွင်းရန် ခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူသူများသည် နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းကိရိယာ (Pacemaker၊ pacemaker (AICD)၊ နှလုံးအဆို့ရှင်အတု (Artificial Cardiac Valve)၊ ဦးနှောက်အတွင်းရှိ သတ္တုဝိုင်ယာကြိုးများ (Cerebral Aneurysm Clips)၊ နားအတွင်းပိုင်း
• သတ္တုပြား ခွဲစိတ်မှု၊ အဆစ်အတု အစားထိုးမှု၊ သွေးကြောကျဉ်း သွေးကြောကျဉ်း သူများ။ ခွဲစိတ်မှုပြုလုပ်ခဲ့သော ဆရာဝန်အား MRI စက်ထဲသို့ ဝင်ရောက်နိုင်သော သတ္တုအမျိုးအစား ဟုတ်မဟုတ် (MRI Compatible) စစ်ဆေးမှု၏ ဘေးကင်းစေရန်အတွက် ဦးစွာ မေးမြန်းရပါမည်။
• ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးများ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ပထမ ၃ လတွင် ရှောင်ကြဉ်ရပါမည်။ သက်ဆိုင်ရာကို ချက်ချင်းအကြောင်းကြားသင့်တယ်။ (ယခုအချိန်တွင် MRI စစ်ဆေးမှုများသည် သန္ဓေသားအတွက် အန္တရာယ်ရှိကြောင်း မတွေ့ရှိရသေးပါ။)
• စစ်ဆေးမှုခံယူရန် လိုအပ်သော မိခင်နို့တိုက်ကျွေးသော အမျိုးသမီးများသည် ကျွမ်းကျင်သော ဆရာဝန်၏ စောင့်ရှောက်မှုအောက်တွင် ရှိသင့်ပြီး စစ်ဆေးမှု ပြီးပါက 24 နာရီကြာ နို့တိုက်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရပါမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဆန့်ကျင်ဘက်ပစ္စည်း အနည်းငယ်ကို မိခင်နို့မှတဆင့် စွန့်ထုတ်နိုင်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ စစ်ဆေးမှုမခံယူမီ လူနာများသည် မိခင်နို့ကို စုပ်ပြီး သိမ်းဆည်းထားသင့်သည်။

ရင်သားသံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ် (BREAST MRI) သည် အမျိုးသမီးများတွင် ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ မြင့်မားစွာစစ်ဆေးရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ အထူးကုဆရာဝန်မှ အကြံပြုထားသည့်အတိုင်း စစ်ဆေးရန် လိုအပ်သော လက္ခဏာများရှိသည့် လူနာများတွင် ရင်သားအတွင်း မူမမှန်မှုများကို ပိုမိုရှင်းလင်းစွာ အကဲဖြတ်ပါ။