ရောဂါကို အကောင်းမြင်ပါ။

ကင်ဆာအကြောင်းပြောတဲ့အခါ ကြားဖူးနားဝနဲ့ ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိသူတော်တော်များများက ထိတ်လန့်ကြပါတယ်။တကယ်လို့ အရေးကြီးတဲ့ရောဂါကို တိုက်ဖျက်ရာမှာ သင်ယူပြီး တွေ့ကြုံခဲ့ရတဲ့ အရာတွေကို မတူညီတဲ့ရှုထောင့်ကနေ ကြည့်နိုင်ရင် တွေးကြည့်နိုင်ပါတယ်။

ခွန်အေးသည် တစ်ချိန်က သူ့ဘဝတွင် ဤရောဂါနှင့် နီးစပ်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အရင်တုန်းကတော့ Lymphoma ဝေဒနာရှင်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ မူလဖြစ်သော်​လည်း ခွန်အေးသည် သူမ၏ကျန်းမာရေးကို အမြဲဂရုတစိုက် ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးသော အလုပ်လုပ်ကိုင်သူ အမျိုးသမီးတစ်ဦးဖြစ်သည်။ အစားအသောက်ရွေးချယ်မှု၊ လေ့ကျင့်ခန်းနှင့် ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုများ အပါအဝင် နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ထို့ကြောင့် သူမသည် ဤဘ၀တွင် ကင်ဆာဖြစ်မည်ဟု မထင်ခဲ့ပေ။

“Ae ဟာ နှစ်စဉ် ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးမှုကနေ ဒီရောဂါကို တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ အာထရာဆောင်းရိုက်ပြီး သရက်ရွက်မှာ အကျိတ်တစ်ခုတွေ့တယ်။ အဲဒီ့နောက်မှာတော့ ဆရာဝန်က အသားစယူစစ်ဆေးပြီး lymphoma ဖြစ်တာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။”

ဒီရောဂါကို အစောပိုင်းအဆင့်မှာ တွေ့ရှိခဲ့တာ ကံကောင်းတယ်လို့ ယူဆပေမယ့်၊ ဒါပေမယ့် ကင်ဆာလို့ ခေါ်တယ်။ ဒီလို ရင်ဆိုင်ရသူတွေ တော်တော်များများဟာ အမျိုးမျိုးသော ကြောက်ရွံ့မှုတွေ၊ ခွန်အေးလည်း ပါတယ်။ ဆရာဝန်ထံမှ သတင်းကြားရသောအခါ တုန်လှုပ်မိကြောင်း ဝန်ခံသည်။

“ပထမဆုံး ဖျားနေတာကို သိလိုက်ရတော့ အံ့သြသွားတယ်။ ဒါပေမယ့် ငါတို့ တိုက်နိုင်မယ် ထင်ပါတယ်။ ခက်ခဲမှုတစ်ခုခု ကြုံလာပါက ကျွန်ုပ်တို့၏ မူလကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးကြောင့် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပြီး၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် ၎င်းကို တွန်းလှန်ကျော်ဖြတ်ကာ ဤအရာသည် ကျွန်ုပ်တို့ဘဝ၏ နောက်ဆုံးအချိန်မဟုတ်ဟု ဟန်ဆောင်နေပေမည်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အားပေးတဲ့အပြင် နောက်ထပ် အရေးကြီးတဲ့ စွမ်းအားက သင့်ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေရဲ့ အားပေးမှုပါ။ သူငယ်ချင်းတွေရော မိသားစုဝင်တွေရော အထူးသဖြင့် ကျွန်မရဲ့ ခင်ပွန်းခွန်နတ်က ကျွန်မကို အမြဲဂရုစိုက်ပြီး ကျွန်မဘေးမှာ ရှိနေတယ်။ နောက်ဆုံး ခွန်အားကတော့ ငါက ဓမ္မကို ကျင့်ရတာ ဝါသနာပါသူမို့ သတိနဲ့နေမှ ဒီသတင်းဆိုးကို လက်ခံနိုင်မယ်လို့ ခံစားရတယ်။

ပထမအကြိမ် ဓာတုကုထုံးကုသမှုခံယူပြီးနောက် နေ့စဉ်ဘဝတွင် ဖိစီးမှုနှင့် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ပြည့်နှက်နေခဲ့ကြောင်း ခွန်အေးက ဝန်ခံသည်။ အိမ်အပြင်ကို မထွက်ချင်တဲ့အထိ ရောဂါကူးစက်မှာ ကြောက်တယ်။ ဒါမှမဟုတ် ကိုယ့်အိမ်မှာ ပန်းခြံထဲမှာ လမ်းလျှောက်တာမျိုး၊ ထမင်း လည်ချောင်းမှာ ကပ်နေမှာ ကြောက်လို့ မစားဝံ့ဘဲ နွမ်းနယ်နေတယ်လို့ ကြိမ်ဖန်များစွာ တွေးတော၊

ဒါပေမယ့် ရောဂါပျောက်ကင်းဖို့ စိတ်ပိုင်းဖြတ်ထားပါတယ်။ ထို့ကြောင့် သူမသည် ဆရာဝန်၏ အမိန့်ကို တိတိကျကျ လိုက်နာခဲ့သည်။ တချို့အရာတွေက အမိန့်ပေးထားတာထက် ကျော်လွန်သွားတယ်လို့ ခေါ်တယ်။ ယင်းသည် ထိုသို့သော ရည်ရွယ်ချက်၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။ ဒီကုသမှုအောင်မြင်ပါစေ။ ဒါပေမယ့် နောက်ဆုံးမှာတော့ လအနည်းငယ်သာ ကုန်ဆုံးခဲ့ပါတယ်။ Lymphoma သည် သူမထံ ဒုတိယအကြိမ် ပြန်ရောက်လာကြောင်း သူမ သိလိုက်သည် ။ ပြီးတော့ ဒီရောဂါက မင်းရဲ့ဘဝနဲ့ အတွေးအမြင်တွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရာမှာ အရေးကြီးတဲ့ အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုလို့ ယူဆတယ်။

"ပထမရောဂါမှ သင်ခန်းစာများ အရင်က ဆက်ဆံခဲ့တဲ့ ကုသမှုဟာ ဖိအားတွေအောက်မှာ ရှိခဲ့တယ်ဆိုတာကို ပြန်စဉ်းစားမိစေတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ငါတို့က ကတိတည်လွန်းတယ်။ အလယ်တန်းလမ်းကို မလျှောက်ဘူး။ စိတ်ဖိစီးမှုတွေနဲ့ နေထိုင်ပါ။ ဤကုသမှုဖြင့် Ae သည် ဓမ္မအခြေခံများကို အကူအညီအဖြစ် အသုံးပြု၍ စိတ်ကို အာရုံစူးစိုက်မှုဆီသို့ ပြန်စလာသည်။ ကင်ဆာဝေဒနာရှင်တစ်ယောက်လို ဘဝကို မနေချင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် နေ့တိုင်း ငါပျော်အောင်နေမယ်။ စိတ်ဖိစီးမှု သို့မဟုတ် စိတ်ဆင်းရဲမှု ဖြစ်ပေါ်သည့်အခါတိုင်း ငါတို့က ကိုယ့်ကိုကိုယ်သိပြီး ငါတို့ရဲ့ခံစားချက်တွေကို ပျော်ရွှင်မှုဆီ ချက်ချင်းပြောင်းပေးလိမ့်မယ်။”

ခွန်အေးသည် ကုသမှုကို ထပ်မံစတင်ခဲ့သည်။ နှစ်ဦးစလုံးသည် ဓာတုကုထုံးနှင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုးကုသမှုကို ခံယူခဲ့ကြသည်။ ပေးသောဆေးသည် ယခင်ကထက် ပိုမိုအားကောင်းရမည်။ ဒါပေမယ့် ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ သူမဟာ အရာအားလုံးကို သဘာဝကျကျနဲ့ ဖိအားတွေကို လျှော့ချဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ အစကတည်းက ပိုးကူးစက်မှာကြောက်လို့ ဆံပင်တုနဲ့ မိတ်ကပ်မဝတ်ရဲတော့ဘူး။ ခွန်အေးက သူ့ကိုယ်သူ ကတိအသစ် ပေးခဲ့တယ်။ ဘယ်လောက်ပဲ ဖျားနေပါစေ၊ ကြည့်ကောင်းနေရမယ်။ ဒါကြောင့် သူမကြောက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုအားလုံးကို ပြန်လုပ်တယ်။ စတိုးဆိုင်မှာ ဆံပင်တုအသစ်ဝယ်မယ်။ အပြင်မှာ စက်ဘီးစီးပါ။ ဒါမှမဟုတ် သင့်ခင်ပွန်းနဲ့ ပုံမှန်စားတဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အိမ်ချက်မီနူးတွေအပြင် သင်နှစ်သက်တဲ့ အရသာရှိတဲ့ အစားအစာကို တစ်ခါတစ်ရံ ခိုးသောက်လိုက်ပါ။

ခွန်နတ်က ဆက်ပြောသည်။ လူနာတွေရဲ့ အားပေးမှုတွေအပြင် ကုသမှုကို အောင်မြင်စေသည့် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းမှာ ဂရုစိုက်မှုနှင့် ဂရုစိုက်မှုတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။ သက်တောင့်သက်သာရှိစေတယ်။

“ကင်ဆာဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ကိုင်တွယ်ရမယ့် ရောဂါတစ်ခုသာဖြစ်ပြီး ခံရရင် သေမယ်လို့ မထင်ပါဘူး။ ဆရာဝန်က စကားတစ်ခွန်းပြောသည် ။ ဒီရောဂါကို လူတိုင်းခံစားရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ထို့ကြောင့် ဤအရာကို အခွင့်အရေးတစ်ခုအဖြစ် မြင်သင့်သည်။ ပြီးတော့ ဒီရောဂါရှိခြင်းရဲ့ ကောင်းကျိုး ဒါမှမဟုတ် အကျိုးကျေးဇူးတွေကို ဘယ်လိုရှာရမလဲ စဉ်းစားကြည့်ရအောင်။ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အတွေးတွေကို ချိန်ညှိခြင်းက ကင်ဆာကို တိုက်ဖျက်ရာမှာ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်”

ခွန်အေးက အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အတွေးအမြင်တွေနဲ့ သဘောထားတွေကို ထပ်လောင်းပေးတယ်။ ဆေးရုံမှာ အချိန်အတော်ကြာနေခဲ့ရပေမဲ့ ဒီရောဂါဆိုးကြီးကို ကျော်လွှားနိုင်အောင် ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်။

“စိတ်ကူးတွေက အစွမ်းထက်တဲ့အရာတွေပါ။ အထူးသဖြင့် အပြုသဘောဆောင်သော အတွေးများသည် အဆိုးမြင်အတွေးများထက် များစွာပို၍ အားကောင်းသည်။ အဆိုးမြင်အတွေးတွေ အများကြီးတွေးတိုင်း အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အတွေးတွေကို ချက်ချင်းပြန်ယူကြပါစို့။ Ae ကိုယ်တိုင်က ပထမနေ့တွင် ပိုးမွှားခန်းထဲသို့ ၀င်သွားပြီး သူမသည် ဤအခန်းတွင် တစ်လပြည့်အောင် မနေနိုင်တော့ကြောင်း သိလိုက်သည်။ အဲဒါကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြောပြဖို့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ စိတ်ကူးကို အသုံးချမယ်။ မေလကုန်က ကျွန်တော် အိပ်ယာထတဲ့နေ့ပါ။ အဝတ်အစားလဲပြီး ဆေးရုံကဆင်းပြီး အိမ်ကို ပြန်လာခဲ့တယ်။ နောက်ဆုံးတော့ Ae က တကယ်လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်"

ကင်ဆာရောဂါဝေဒနာ၏ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် ဤအချိန်သည် ဆင်းရဲဒုက္ခနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အဆုံးအမများကို နားလည်သဘောပေါက်ပြီး ယခင်ကသာ အလယ်အလတ်လမ်းစဉ်ကို လျှောက်လှမ်းနိုင်စေမည့် အခွင့်အရေးတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ သီအိုရီအရ လေ့လာရန်။ ဒါပေမယ့် အဓိပ္ပါယ်ကို လုံးဝနားမလည်ဘဲ နေ့စဉ်ဘ၀မှာ အသုံးချပါ။ ထို့အပြင် ခွန်အေးနှင့် ခွန်နတ်တို့ နှစ်ဦးစလုံးသည် မျက်မမြင်များအတွက် စာဖတ်ခြင်းဖြစ်သည့် စိတ်ပျော်ရွှင်မှုကို ဖန်တီးပေးသည့် လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုကိုလည်း ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ခွန်နတ်က တီထွင်ဖန်တီးထားတဲ့ Read for the Blind အက်ပလီကေးရှင်းကနေ အသံဖိုင်ကို မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းထဲကို အလွယ်တကူ မှတ်တမ်းတင်ခြင်းဖြင့် အလွယ်တကူ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။ အရေးကြီးတာက၊

ခွန်နတ်ကလည်း ဖေ့စ်ဘုတ်မှာ အဖွဲ့လိုက်ဖွင့်တယ်။ ဆေးအညွှန်းများဖတ်ရန်ကူညီခြင်းကဲ့သို့သော မျက်မမြင်သူများအတွက် သတင်းအချက်အလတ်ဖလှယ်ရာတွင် ကူညီရန်အတွက် လူမှုမီဒီယာပေါ်ရှိ အခြားစေတနာ့ဝန်ထမ်းများထံမှ ခွန်အားကို စုစည်းရန် 'ကျေးဇူးပြု၍ ဖတ်ပါ'။ ထုတ်ကုန်သက်တမ်းကုန်ဆုံးရက် သို့မဟုတ် ဆေးရုံရှိ ပိုးမွှားခန်းတွင် နေထိုင်စဉ် အခြားသူများအား ကောင်းသောအရာများ ဖြန့်ဝေရန် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် စာရွက်စာတမ်းများ အမျိုးမျိုးရှိသည်။

“အရင်တုန်းက ဖျားနာတုန်းက ကျွန်တော်တို့ကို ပျော်ရွှင်စေတဲ့အရာတွေကို ဘယ်တုန်းကမှ မရေးခဲ့ဖူးဘူး။ နေ့တိုင်း ကောင်းကောင်း စာကျက်ဖို့ပဲ စဉ်းစားတယ်။ မင်းရဲ့အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းမှာ ဘယ်လိုအောင်မြင်မလဲ။ ပိုက်ဆံအများကြီး ဘယ်လိုရနိုင်မလဲ ငါ့ရဲ့အတိတ်ဘဝက လူမှုရေးလက်ခံမှုကနေ တွန်းအားပေးနေသလိုပါပဲ။ ငါတို့ရဲ့ပျော်ရွှင်မှုအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့တဲ့ ဘယ်အရာမှ မရှိခဲ့ဘူး”

ဒုတိယ ကုသမှု ပြီးသွားသောအခါတွင် ဆရာဝန်၏ အကြံအစည်အတိုင်း ရလဒ်ကောင်းများ ပေးသည်။ ကုသမှုနှစ်ခုစလုံးသည် သူမ၏ ခန္ဓာကိုယ်နှင့် စိတ်ကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။ ဒီနေ့မှာတော့ ခွန်အေးဟာ ကုသိုလ်ကောင်းမှုတွေ ပြုလုပ်ရင်း ပျော်ရွှင်စွာ နေထိုင်လျက်ရှိပါတယ်။ အဖေ့ကို တစ်ပတ် တစ်ကြိမ်သာ စကားပြောဖူးသည်။ နေ့တိုင်း ဖုန်းခေါ်တာ ပြောင်းသွားတယ်။ သင့်ပတ်ဝန်းကျင်က အရာလေးတွေကနေ ပျော်ရွှင်မှုကို ရှာဖွေပါ။ရေချိုးတဲ့အခါ သီချင်းနားထောင်ဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ် ပန်းခြံထဲမှာ လမ်းလျှောက်ရုံနဲ့ ပျော်တယ်။

ခွန်အေးရဲ့ ရောဂါကို ကျော်လွှားပြီး သူ့ကိုယ်သူ အောင်နိုင်ခဲ့တဲ့ ဇာတ်လမ်းကို သိလိုက်ပါ။ မစ္စတာအေ့၏ ယခင်ကျန်းမာရေးကို ကူညီရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်ဟု ယူဆသည့် အခြားသူတစ်ဦးမှာ အမှု၏ပိုင်ရှင်ဖြစ်သည့် ဆရာဝန်၊ အကြီးတန်းဒါရိုက်တာ ပါမောက္ခ ဒေါက်တာ Suraphon Issararaisil ဖြစ်သည်။ သွေးရောဂါဗေဒဌာန Bangkok Cancer Hospital Wattanosoth၊ ဆရာဝန်သည် သွေးကင်ဆာ သို့မဟုတ် သွေးစနစ်ကင်ဆာအကြောင်း စိတ်ဝင်စားဖွယ် အချက်အလက်များကို ကြင်နာစွာ ပေးပါသည်။

“သွေးကင်ဆာကို အဓိကရောဂါ ၃ မျိုး ခွဲခြားနိုင်သည်– သွေးကင်ဆာ (Leukemia)၊ lymphoma (Lymphoma) နှင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီကင်ဆာ (Multiple Myeloma-MM)။သွေးကင်ဆာသည် သွေးဖြူဥ သန္ဓေသား၏ ပုံမှန်မဟုတ်သော အရေအတွက် ကန့်သတ်ချက်မရှိဘဲ တိုးပွားလာနေပါသည်။ အများကြီးရှိတယ်။ တိုက်ရိုက်အကြောင်းရင်းကို မရှင်းပြနိုင်သေးပါဘူး။ သို့သော် ၎င်းသည် ဗို့အားမြင့်လျှပ်စစ်တိုင်များအနီးတွင် လျှပ်စစ်သံလိုက်လှိုင်းများနှင့် ထိတွေ့မှုနှင့် ဆက်စပ်နေသည်ဟု ယူဆရသည်။ ရေဒီယိုသတ္တိကြွ အမြောက်အမြား ထိတွေ့မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတာပါ။ သွေးကင်ဆာကို နာတာရှည် နှင့် စူးရှသော အမျိုးအစား (၂)မျိုး ခွဲခြားထားပြီး စူးရှသော အမျိုးအစားမှာ ပိုမိုပြင်းထန်သည်။ မကုသပါက ၃ လမှ ၆ လအတွင်း ရောဂါပိုးဝင်ပြီး ပုံမှန်မဟုတ်သော သွေးထွက်ခြင်းမှ သေဆုံးမည်ဖြစ်သည်။

Lymphoma သည် လည်ပင်း၊ ချိုင်းကြား၊ ပေါင်ခြံ၊ လက်မောင်းအဆစ်များ၊ ခြေထောက်အဆစ်များ၊ ရင်ဘတ်နှင့် ဝမ်းဗိုက်တို့တွင် ဖြစ်ပွားသည့် ကင်ဆာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ အကြောင်းရင်းကို တိတိကျကျ မသိရသေးပါဘူး။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး အမျိုးအစားအချို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အစောပိုင်းအဆင့်များတွင် တွေ့ရသော လက္ခဏာများမှာ ဆီးအိမ်အတွင်း အကျိတ်များ ကြီးလာခြင်းဖြစ်သည်။ လည်ချောင်းမှာ တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ရောဂါတိုးလာသည်နှင့်အမျှ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ အဖျားတက်ခြင်းနှင့် ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်းတို့လည်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ ရိုးတွင်းခြင်ဆီကင်ဆာအတွက် MM သည် ဖော်ပြပြီးသော ကင်ဆာအမျိုးအစား နှစ်မျိုးနှင့်တူသည်။ အကြောင်းရင်းကို တိတိကျကျ မသိရသေးပါဘူး။ သို့သော် ပိုးသတ်ဆေး သို့မဟုတ် ဓာတုပစ္စည်းများ အသုံးပြုသည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ရှိနေခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေနိုင်သည်။ တွေ့ရှိနိုင်သော ရောဂါလက္ခဏာများမှာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်းနှင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီအတွင်း ပုံမှန်မဟုတ်သော ပလာစမာဆဲလ်များ များပြားလာခြင်းကြောင့် ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းမှာ အမျိုးမျိုးသော သွေးဆဲလ်ဖွဲ့စည်းမှု လုပ်ငန်းစဉ်များကို အနှောင့်အယှက်ပေးသည့်အပြင် ပုံမှန်မဟုတ်သော ပရိုတင်းဓာတ်များ ဖန်တီးခြင်း (M)၊ ပရိုတင်း) သွေးထဲမှာ။ ကျောက်ကပ်တွင် မူမမှန်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်သည်။ အရိုးပွရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတွေလည်း ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ကင်ဆာဆဲလ်များသည် အရိုးများမှ ကယ်လ်စီယမ်ကို ပျော်ဝင်စေသည့် အချို့သော အရာများကို ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အရိုးနာကျင်ခြင်း၊ အရိုးဆွေးမြေ့ခြင်း သို့မဟုတ် အရိုးကျိုးလွယ်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေသည်။ ပျော်ဝင်နေသော ကယ်လစီယမ်သည် သွေးထဲတွင် hypercalcemia ကိုဖြစ်စေပြီး ထုံထိုင်းစေကာ ဝမ်းချုပ်စေကာ ကျောက်ကပ်ကိုလည်း ဆိုးကျိုးများဖြစ်စေသည်။

လက်ရှိတွင် ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုးခြင်း သို့မဟုတ် သွေးဆဲလ် ပင်မဆဲလ် အစားထိုး ကုသမှုများ ဖြစ်ကြသည်။ (Hematopoietic Stem Cell Transplantation) သည် သွေးကင်ဆာများကို ကုသရာတွင် အသုံးများသော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနည်းပညာတစ်ခုဖြစ်သည်။ သွေးပင်မဆဲလ်များကို ထုတ်ယူသည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခု ရှိပါသည်။ ၎င်းကို သွေး သို့မဟုတ် ရိုးတွင်းခြင်ဆီမှရရှိပြီး သွေးကြောသွင်းခြင်းမှတစ်ဆင့် လူနာသို့ အစားထိုး စိုက်ပျိုးခြင်း။ ဤ hematopoietic ပင်မဆဲလ်များသည် အရိုးပေါက်အတွင်းသို့ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်သည်။ သွေးဆဲလ်အသစ်တွေကို ခွဲထုတ်နိုင်တယ်။

hematopoietic ပင်မဆဲလ် အစားထိုးခြင်းနည်းလမ်းကို အဆင့် ၃ ဆင့် ခွဲခြားထားပါသည်- အစားထိုးမစိုက်မီ အဆင့်၊ ဓာတုကုထုံးကို မြင့်မားသောဆေးများကို ခုခံအားတိုးဆေးများနှင့်အတူ ပေးသည်။ ယင်းကြောင့် သွေးဖြူဥအရေအတွက် သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားကာ ပြင်းထန်သော ကူးစက်ရောဂါများ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသည်။ လူနာသည် ကုသမှုတစ်လျှောက်လုံး ပိုးမွှားခန်းထဲတွင် ရှိနေရမည်။ နောက်တစ်ဆင့်က Hematopoietic ပင်မဆဲလ်အစားထိုးကုသမှုကာလ ပင်မဆဲလ်များကို အသုံးပြု၍ သွေးဆဲလ်များကို သွေးကြောသွင်းပေးသည်။ ဆေးသောက်နေစဉ်အတွင်း အချို့သောဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများဖြစ်သည့် ရင်ဘတ်တင်းကျပ်ခြင်း၊ ချမ်းတုန်ခြင်း၊ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်းနှင့် ဆီးတွင်သွေးပါခြင်းစသည့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအချို့ကို ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်။ ဒီလက္ခဏာတွေက 12 နာရီအတွင်း ပျောက်သွားပါလိမ့်မယ်။နောက်ဆုံးအဆင့်ပါ။ hematopoietic ပင်မဆဲလ်အစားထိုးကုသမှုပြီးနောက် ဤကာလအတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများမှာ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ သွေးဥများကျခြင်း တို့ဖြစ်သည်။ သွေးထွက်ခြင်း၊ အရောင်ဖျော့ခြင်း၊ ပါးစပ်အနာပေါက်ခြင်း၊ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်း၊ အရေပြားခြောက်သွေ့ခြင်း သို့မဟုတ် လူနာကို ရိုးတွင်းခြင်ဆီ ခံနိုင်ရည်ရှိစေခြင်း။ လက်ရှိတွင် ပင်မဆဲလ်များကို တူညီသောမိဘများ၏ မွေးချင်းများထံမှ ရရှိနိုင်သည်။ သို့မဟုတ် HLA (Human Leukocyte Antigen) စမ်းသပ်မှုမှ မျိုးဗီဇလက္ခဏာများ တူညီသော အလှူရှင်ထံမှ သို့မဟုတ် လူနာ၏ကိုယ်ပိုင်သွေးပင်မဆဲလ်များကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဒါက လူနာရဲ့ရောဂါပေါ် မူတည်တယ်။

“ခွန်အေးကိစ္စ သရက်ရွက်တွင် အကျိတ်တစ်ခုတွေ့သောကြောင့် ဆရာဝန်ထံ လာပြသည်။အသားစဥ်စစ်ဆေးရာတွင် lymphoma ဟုခေါ်သော ကီမိုဆေးသွင်းကုသခြင်းကို ခံယူခဲ့ပြီး ရောဂါကို ခဏတာသက်သာပျောက်ကင်းစေပါသည်။ နောက်ပိုင်းမှာ ရောဂါပြန်ပေါ်လာပြီး ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုးကုသမှုနဲ့အတူ ဓာတုကုထုံး ထပ်မံလိုအပ်ပါတယ်။ lymphomas အများစုသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်ပင်မဆဲလ်များ (Autologous BMT) ကိုအသုံးပြု၍ အစားထိုးစိုက်ပျိုးကြသည်။ ဆရာဝန်သည် လူနာထံမှ သွေးဆဲလ်များကို စုဆောင်းပြီး ၎င်းတို့ကို နိုက်ထရိုဂျင်အရည်ဖြင့် အေးခဲစေကာ -196 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်တွင် ထားရှိပြီးနောက် ၎င်းကို လူနာထံ ပြန်ပို့ပေးသည်။

ပြင်းထန်သော ဓာတုကုထုံးကို ခံယူပြီးနောက် ပင်မဆဲလ်များ သို့မဟုတ် အသစ်အစားထိုးထားသော ရိုးတွင်းခြင်ဆီရှိဆဲလ်များသည် ပျက်စီးသွားသောရိုးတွင်းခြင်ဆီနေရာတွင် သွေးနီဥများ၊ သွေးဖြူဥများနှင့် သွေးဥဆဲလ်များကို ထုတ်လုပ်သည်။ သွေးကင်ဆာရှိလူနာများအတွက်၊ မွေးချင်း သို့မဟုတ် အခြားအလှူရှင်ထံမှ ပင်မဆဲလ်အစားထိုးကုသမှု (Allogeneic BMT) ကို အသုံးပြုပါသည်။ ဤနည်းလမ်းသည် ၎င်း၏ပင်မဆဲလ်များကို အသုံးပြု၍ အစားထိုးကုသခြင်းထက် အန္တရာယ်ပိုများနိုင်သည်။

ကင်ဆာရောဂါသည် ယခင်ကကဲ့သို့ ကြောက်စရာမဟုတ်သော်လည်း ကုသရန် ခေတ်မီသော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနည်းပညာများဖြင့် ကုသရန် အရေးကြီးဆုံးအချက်ကို ဆရာဝန်မှ အလေးပေးဖော်ပြသည့် အချက်တစ်ချက်ရှိပါသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လူနာနှင့် သူ့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ နှစ်ဦးစလုံး၏ သဘောထားကို ချိန်ညှိခြင်း ဖြစ်သည်။

“ကျွန်မ သိလိုက်ရတာက ကင်ဆာရောဂါ ခံစားနေရတယ်။ ပထမဆုံးလုပ်သင့်တာက ကိုယ့်ကိုယ်ကို အားပေးပါ။ လူနာတွေရော သူတို့မိသားစုတွေကိုပါ အမြဲပြောပြတယ်။ မကြောက်ရဘူး၊ ပြန်ကောင်းလာမယ်လို့ ယုံကြည်ရမယ်။ သို့မဟုတ် လုံးဝ မပျောက်ကင်းလျှင်ပင် ရောဂါကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီး စိတ်ကို အေးချမ်းစေနိုင်တဲ့ ဆေးတွေရှိပါတယ်။ ကုသနေစဉ်အတွင်းပင်၊ ဓာတုကုထုံးကာလတွင် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအချို့ရှိနိုင်သည်။ ဒါပေမယ့် ခဏကြာတော့ ငါတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာပြီး ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်သွားမှာပါ။”

“ကင်ဆာဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ကိုင်တွယ်ရမယ့် ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ တိုက်ရမှာ ကုသရန် အဆင့်များရှိပါသည်။
တကယ်တော့ ဖျားတာက သဘာဝပါပဲ။
ကိုယ့်အချိန်က ဖြတ်သန်းမသွားပါစေနှင့်။
ဒါပေမယ့် အဲဒါကနေ ဘာရလဲ လေ့လာကြည့်ရအောင်။
အစောကြီးရောက်ရင် ရောဂါနဲ့ နှစ်မျိုးလုံးကို လေ့လာရမယ်။ ဘဝအတွေ့အကြုံတွေကနေ ပိုမြန်တယ်။”